તુલસી એક છોડ છે જે સામાન્ય રીતે દરેકના ઘરે જોવા મળે છે. આ છોડમાં આધ્યાત્મિક અને ઔષધીય ગુણ છે. તેનો ઉપયોગ લાંબા સમયથી વિવિધ આયુર્વેદિક દવાઓ બનાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ઘટક તરીકે કરવામાં આવે છે. તુલસીના પાનનો રસ તીખો છે.
આયુર્વેદિક ઔષધિઓની રાણી તરીકે જાણીતી તુલસીનો છોડ એન્ટિફંગલ, એન્ટિવાયરલ અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણથી ભરપુર છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ સારા છે. તે એન્ટિસેપ્ટિક હોય છે.જો શરીરના કોઈપણ ભાગમાં બળતરા થાય છે, તો તે તુલસી લગાવતાં દૂર થાય છે. સાકર સાથે તેના રસનો ઉપયોગ કરવાથી છાતીમાં દુખાવો, પેટનો દુખાવો અને ખાંસીથી રાહત મળે છે.
તુલસીનો ઉપયોગ હિચકી, ઉલટી, શ્વાસની દુર્ગંધ દૂર કરવા માટે પણ થાય છે. તેના પાન ચાવવાથી મોંમાંની ચાંદી મટી જાય છે. તુલસીનો ઉપયોગ પાણીમાં ડૂબાડીને કરવાથી શરીરમાં સ્ફૂર્તિ આવે છે.
તુલસીના બીજનો ઉપયોગ પેશાબને સાફ કરે છે. આદુના રસ સાથે તુલસીનો રસ પીવાથી ગેસ મટે છે. તુલસી આધાશીશી મટાડવા માટે પણ ઉપયોગી છે. તુલસીના પાનનો ઉકાળો નાના બાળકોમાં પેટ અને યકૃતના રોગો માટે વપરાય છે. તુલસીના પાનનો રસ આદુના રસમાં ભેળવીને નાના બાળકોને આપવાથી પેટનો દુખાવો અને આફરો દૂર થાય છે. તુલસીના પાનને દાંતમાં આદુના ટુકડા સાથે પીસવાથી દાંતના દુખાવામાં રાહત મળે છે.
તુલસીમાં વિટામિન એ ભરપુર માત્રામાં હોય છે જો તમે આંખમાં બળતરા કે કોઈ પણ પ્રકારની સમસ્યાથી પીડિત છો, તો તુલસીનું પાણી પીવો. તુલસીના પાણીના બે ટીપા આંખોમાં નાખવું ખૂબ ફાયદાકારક છે.
કાળા મરી અને કેસર સાથે તુલસીનો રસ મિક્સ કરો અને તે જ વજનના ફુદીનાના રસની નાની નાની ગોળીઓ બનાવો. આ ગોળી મોટા ભાગના વાયુ રોગો પર અસર કરે છે અને નસોને શુદ્ધ કરે છે.
તુલસીનાં પાનનાં રસમાં એક ચમચી મધ નાખીને રોજ સવારે અને સાંજ લેવાથી 15 દિવસમાં માથાનો દુખાવો મટે છે. જો તમને દિવસભર તણાવ હોય, તો પછી દરરોજ 10-12 પાંદડા લો. આમ કરવાથી તમને તણાવમાં મદદ મળશે.તુલસીના પાંદડાની પેસ્ટ બનાવીને માથા પર લગાવવાથી તાણની સમસ્યા દૂર થાય છે.
તુલસીના રસમાં કપૂર ભેળવીને ગરમ કરો અને તેને કાનમાં નાખવાથી કાનના રોગોમાં રાહત મળે છે. તુલસીમાં હાજર થાઇમોલ તત્વ ત્વચાના રોગોને મટાડે છે. તુલસી અને લીંબુનો રસ સમાન પ્રમાણમાં ભેગો કરો અને ચહેરા પર લગાવો. આ કરવાથી પિમ્પલ્સ દૂર થાય છે અને ધીરે-ધીરે ડાઘ નીકળી થાય છે.