ગુજરાતી પરિવારોમાં મખાનાનું સેવન વધુ જોવા મળ્યું છે. કમળના બીજને મખાના કહેવામાં આવે છે. શાસ્ત્રમાં મખાનાને દેવતાઓનો ખોરાક પણ કહેવામાં આવે છે. તે પૂજા અને હવનમાં પણ ઉપયોગી છે. તેનો ઉપયોગ ઓર્ગેનિક ઔષધિઓ બનાવવા માટે પણ થાય છે. મખાના કિડની અને હૃદય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
મખાનામાં પ્રોટીન, એન્ટીઓકિસડન્ટો, વિટામિન, કેલ્શિયમ, ખનિજો, પોષક તત્વો અને ફોસ્ફરસ જેવા તત્વો જોવા મળે છે. જે શરીરને પોષવામાં મદદ કરે છે. મખાના ખાવાથી જીવલેણ રોગો પણ દૂર થાય છે. ઉપરાંત, જો કોઈ જીવલેણ રોગ છે, તો તેના ઉપયોગથી જોખમ ઓછું થાય છે. પરંતુ આ માટે, તેનો ઉપયોગ કરવાની યોગ્ય પધ્ધતિ જાણવી જોઇએ.
તે મહિલાઓ માટે ખૂબ ફાયદાકારક છે. કારણ કે તેમની માસિકની અનિયમિતતાની સમસ્યા સમાપ્ત થાય છે. દરેક વ્યક્તિ પોતાને તંદુરસ્ત રાખવા માંગે છે, તેથી મખાના તેમના આહારમાં શામેલ હોવા જોઈએ.
તેનાથી ચહેરા પર કરચલીઓ આવતી નથી અથવા વાળ અકાળે સફેદ થતા નથી. તેથી હવે તમે તેને ઝડપથી આહારમાં ઉમેરો. મખાના વૃદ્ધાવસ્થાની અસરો સામે લડવામાં મદદ કરે છે.
તેના ગુણો આપણને હૃદયરોગથી દૂર રાખે છે. મખાના શરીરને શરદીથી બચાવે છે. જો હાડકાં નબળા હોય, તો મખાના તરત જ ખાવાના શરૂ કરવા જોઈએ, કારણ કે તે હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે. આ સાથે મખાના ખાવાથી કેલ્શિયમની ઉણપ પણ ઓછી થાય છે. મખાનામાં ઓછી માત્રામાં સુગર હોય છે, તેથી ડાયાબિટીઝના દર્દીઓ તેને ખાઇ શકે છે.
આ ખાવાથી તેમનું સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે, જેના કારણે તેમને પુષ્કળ શક્તિ મળે છે. ડાયાબિટીઝના દર્દીઓને જ્યારે ખૂબ ભૂખ લાગે છે, આ સ્થિતિમાં તેઓએ મખાનાનું સેવન કરવું જોઈએ,
જે ભૂખને પણ ઓછું કરે છે મખાના ખાવાથી પેટની સમસ્યા પણ દૂર થાય છે, કારણ કે તેના ગુણધર્મો પાચનને સરળ બનાવે છે, જેનાથી પેટની બધી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે અને પાચન શક્તિ મજબૂત બને છે.
મખાના ખાવાથી તનાવ ઓછો થાય છે સાથે સાથે સારી ઊંઘ પણ આવે છે. સૂવાના સમયે દૂધ સાથે મખાના ખાવાથી અનિદ્રાની સમસ્યા દૂર થાય છે. તે શીઘ્રસ્ખલનને અટકાવે છે, વીર્યની ગુણવત્તા અને માત્રા વધારવામાં મદદ કરે છે, મખાના ખાવાથી કામવાસના વધે છે.
મખાનામાં કોઈ સ્વાદ હોતો નથી. તેથી, તમે તેને મીઠા સાથે ખાઈ શકો છો. ઘીમાં ધીમે ધીમે ફ્રાય કરો અને પછી મીઠું નાખો. વળી, તેની ખીર પણ બનાવવામાં આવે છે. ઉપરાંત, મખાનાના નિયમિત સેવનથી શરીરની નબળાઇ દૂર થાય છે અને સ્વસ્થ રહેવાય છે. મખાનામાં હાજર પ્રોટીન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે.
મખાનામાં કેલરી, ચરબી અને સોડિયમ ઓછું હોય છે, તેથી તે કોઈપણ સમયે ખાઈ શકાય છે. એટલું જ નહીં, તેનું સેવન કરવાથી પેટ ઝડપથી ભરાય છે અને ભૂખ પણ ઓછી થાય છે. તેમાં સોડિયમ ઓછું છે, પરંતુ પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ વધારે છે, તેથી તે હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક હોવાનું દર્શાવવામાં આવ્યું છે મખાનામાં કેલ્શિયમ હોય છે, જે હાડકા અને દાંત માટે સારું છે.
તે હાઈ બ્લડ શુગર વાળાઓ માટે સારું છે. પરંતુ ઇન્સ્યુલિન લેતા દર્દીએ ડોક્ટરની સલાહ મુજબ મખાના લેવું જોઈએ. કઠોળમાં એસ્ટ્રિજન્ટ હોય છે, જે કિડનીની બીમારીથી બચાવે છે. જે લોકો શરીરની ચરબી ઘટાડવા માગે છે. મખાના તેમના માટે વરદાનથી ઓછું નથી. મખાનામાં ચરબીની અછતને કારણે, તેનું સેવનથી પેટ જલ્દી ભરાય છે અને ભૂખ ઓછી કરે છે. દેશી ઘીમાં તળેલ મખાણા ખાવાથી ઝાડા મટે છે.
પોસ્ટ ડિલિવરીની નબળાઇ દૂર કરવા માટે સગર્ભા સ્ત્રીઓએ મખાનાનું સેવન કરવું જોઈએ. કોફીના વ્યસનને ઘટાડવા અથવા દૂર કરવા માટે મખાના ખાવા જોઈએ. જો પથરી હોય તો 5 થી 7 ગ્રામ મખાના અને ખાંડ મિક્સ કરીને આ મિશ્રણને દૂધમાં મિક્સ કરી ત્રણ દિવસ લેવાથી રાહત મળે છે. મખાનાનું દરરોજ સેવન કરવાથી કોલેસ્ટરોલનું પ્રમાણ પણ ઓછું થાય છે.
