જો તમને અચાનક તમારા શરીરમાં ભારે નબળાઇ લાગે છે, તો પછી એમ કહી શકાય કે તમારા શરીરમાં વિટામિન બી -12 ની ઉણપ છે. જો તમારી યાદશક્તિ નબળી છે તો કહી શકાય કે આ અસર વિટામિન બી -12 ની ઉણપને કારણે છે. જો તમારી ત્વચા પીળી થઈ ગઈ છે, તો તેને વિટામિન બી -12 ની ઉણપ માનવામાં આવે છે.
ઉપરોક્ત લક્ષણોમાંથી, તમે જાણી શકો છો કે તમારા શરીરમાં વિટામિન બી -12 ની કોઈ ઉણપ છે કે નહીં. વૃદ્ધોમાં, ડાયાબિટીઝના દર્દીઓમાં મેટફોર્મિન નામની દવા લેતા અને શાકાહારીઓમાં વિટામિન બી 12 નો અભાવ સૌથી સામાન્ય છે. જો કે ઘણા વર્ષો પછી, વિટામિન બી 12 ના લક્ષણો બતાવવાનું શરૂ થયું છે. જેને ઓળખવામાં ઘણી મુશ્કેલી પડે છે.
બી 12 ની ઉણપને ક્યારેક ફોલેટની ઉણપ માનવામાં આવે છે. વિટામિન બી 12 ની ઉણપ શ્વાસ અને ચક્કર આવી મુશ્કેલી પેદા કરી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે તમે કામ કરો છો. આ એટલા માટે છે કારણ કે રક્તકણોની અછતને કારણે ઓક્સિજન શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ફરતો નથી.
વિટામિન બી 12 ની ઉણપથી અસ્પષ્ટ દ્રષ્ટિનું થઈ શકે છે. જો બી 12 ની સારવાર કરવામા ન આવે, તો આંખ સાથે સંકળાયેલ જ્ઞાનતંતુઓને નુકસાન થાય છે. જે આંખોમાંથી મગજમાં જતા સંકેતને નબળી પાડે છે. આ સ્થિતિને ઓપ્ટીન્યુરોપથી કહેવામાં આવે છે.
વિટામિન બી 12 ની ઉણપમાં નબળાઇ અને થાક એ સામાન્ય લક્ષણો છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે વિટામિન બી 12 ના અભાવને કારણે શરીર રક્ત કોશિકાઓ બનાવવામાં અસમર્થ છે. જેના કારણે શરીરમાં ઓક્સિજનનું પરિભ્રમણ પૂરતું થતું નથી. ઓક્સિજનના અપૂરતા પરિભ્રમણને કારણે, દિવસભર થાક અને નબળાઇ અનુભવાય છે. વૃદ્ધોમાં જોવા મળતા આ પ્રકારના એનિમિયાને પેરેંચાઇમલ એનિમિયા કહેવામાં આવે છે.
આ ચેતાતંતુઓ અને ચેતાકોષોને વિટામિન બી 12 યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવા માટે જરૂરી છે. જો આ વિટામિન આપણા શરીરમાં હાજર ન હોય તો, પછી આ ચેતા નિષ્ક્રિય થઈ જાય છે, જેનાથી લકવો જેવા ભયંકર રોગ થઈ શકે છે. બી -12 ને કારણે સ્વાસ્થ્યને ઘણું નુકસાન થયું છે.
બી -12 ની ઉણપથી હાથ અને પગમાં અનૈચ્છિક કળતર થાય છે, મોઢામાં વારંવાર કળતર થાય છે, જીભ સપાટ થઈ જાય છે, હોઠની ફાટી જાય છે, ભૂખ મરી જાય છે અને કોઈ સ્પષ્ટ કારણોસર યાદશક્તિમાં ઘટાડો થાય છે. એમેનેસિયા અનુભવાય છે, અને સાથે સાથે કમળો થાય છે. આ તમામ રોગો બી -12 ની ઉણપથી થાય છે.
જો વિટામિન બી 12 નો ઉપચાર ન કરવામાં આવે તો ચાલવાની અને હરવાફરવાનું બદલાઈ શકે છે. આ ચાલવામાં સંતુલન બગડે છે, જેનાથી અચાનક પડી પણ જવાય છે. 60 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોમાં આ લક્ષણો વધુ જોવા મળે છે. જો કે, જો તેની સમયસર સારવાર કરવામાં આવે, તો તે સામાન્ય થઈ શકે છે.
દહીંમાં વિટામિન બી -1, બી -2 અને બી -12 ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, પરંતુ દહીં વધારે ફેટવાળું હોય તો તે વધુ ફાયદાકારક છે. જો શક્ય હોય તો વિવિધ ફ્લેવરવાળું દહી ટાળો. આપણા કરોડરજ્જુ અને ચેતાકોષો સાથે, આપણા શરીરમાં ચેતાતંતુઓનું પણ વિશેષ મહત્વ છે કારણ કે તમામ પ્રવૃત્તિઓથી સંબંધિત ક્રિયાઓ આ ચેતાના જોડાણ અને કરોડરજ્જુના નાના મગજને લીધે છે.
વિટામિન બી 12 ની ઉણપને પહોંચી વળવા દૂધનો વપરાશ એ સૌથી સહેલો અને ઘરેલું ઉપાય છે. તે વિટામિન બી 12 નો સારો સ્રોત માનવામાં આવે છે. તેથી ખાતરી કરો કે તમે દિવસમાં એક ગ્લાસ દૂધ પીતા હો. સોયા ઉત્પાદનો, સોયાબીન અને સોયા દૂધમાં ભરપૂર વિટામિન બી 12 હોય છે.
