દોસ્તો મેથીના દાણાનો ઉપયોગ આપણા જીવનમાં ઘણી રીતે કરવામાં આવે છે. મેથીના પાન અને દાણાનો ઉપયોગ સદીઓથી દવા તરીકે કરવામાં આવે છે.
તેનો ઉપયોગ ભારતીય રસોડામાં ભોજનમાં થાય છે. તેનો ઉપયોગ ડાયાબિટીસ, કેન્સર, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને બળતરા વગેરે રોગોમાં દવા તરીકે થાય છે.
1 ચમચી મેથીના દાણાને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખો અને બીજા દિવસે સવારે એક ગ્લાસ પાણી સાથે તેનું સેવન કરો. તમે એ પાણીનું પણ સેવન કરી શકો છો જેમાં મેથીના દાણા પલાળીને સવારે ખાલી પેટે.
મેથીના દાણામાંથી બનેલી હર્બલ ટી પણ પી શકાય છે. મેથીના દાણાને પાણીમાં નાખીને ઉકાળો. સ્વાદ માટે તેમાં લીંબુ અને મધ ઉમેરી શકાય છે. તે સવારે અને સાંજે પી શકાય છે.
મેથીના દાણાને મધ્યમ તાપ પર એક-બે મિનિટ સુધી તળી લો અને પછી તેને શાક અથવા સલાડ પર મૂકો. તેનો ઉપયોગ લંચ અથવા ડિનર માટે કરી શકાય છે.
મેથીના દાણાને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખ્યા બાદ તેને કપડામાં બાંધી રાખો. થોડા દિવસ આ રીતે રાખ્યા પછી મેથીના દાણા ફૂટી જશે.
ત્યારપછી સવારે તેનું સેવન કરી શકાય છે. મેથીના પરાઠા અને રોટલી બનાવીને તેનું સેવન કરી શકાય છે. તેના પરાઠા સવારના નાસ્તામાં લઈ શકાય છે.
મેથીમાં આયર્ન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ, એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી અને એન્ટિ-ઓક્સિડન્ટ જેવા ગુણો હોય છે. જે સાંધાના દુખાવાથી છુટકારો મેળવવામાં મદદ કરે છે અને વધેલા કોલેસ્ટ્રોલને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
મેથીના દાણાનું સેવન લોહીમાં સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. આ મેથીના દાણામાં હાજર હાઈપોગ્લાયકેમિક અસરને કારણે હોઈ શકે છે. જે લોહીમાં સુગરની માત્રા ઘટાડવા માટે જાણીતું છે.
મેથીમાં ઘણા પ્રકારના પોલિફીનોલ જોવા મળે છે, જે વજન ઘટાડવામાં અસરકારક છે. આ સાથે મેથી શરીરમાં ચરબી જમા થતી અટકાવવાનું પણ સારું કામ કરે છે.
કેન્સર એક જીવલેણ રોગ છે. તેથી આ સમસ્યાથી દૂર રહેવું વધુ સારું છે. આ માટે મેથીના દાણાના ફાયદા જોઈ શકાય છે. મેથીમાં કેન્સર વિરોધી અસર હોય છે, જે કેન્સરની સમસ્યાને દૂર રાખવાનું કામ કરી શકે છે.
મેથીના દાણા પાચનતંત્ર માટે સારા હોય છે, પરંતુ ક્યારેક તે ઝાડાનું કારણ પણ બની જાય છે. મેથીનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી પેટમાં અસ્વસ્થતા અને ઝાડા થઈ શકે છે.
જો તે સ્તનપાન કરાવતી સ્ત્રીઓને પેટમાં અસ્વસ્થતાનું કારણ બને છે, તો તે બાળકમાં ઝાડા પણ કરી શકે છે. તેથી જેમ તમને આવા લક્ષણો દેખાય કે તરત જ તેનું સેવન કરવાનું બંધ કરો.
મેથીમાં કુમરિન નામનું તત્વ હોય છે જે તમારા લોહીને પાતળું બનાવે છે. તેથી, મેથીનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી જે લોકો પહેલાથી જ લોહી પાતળું કરે છે તેમને શરીરમાંથી રક્તસ્ત્રાવ થવાનું જોખમ રહેલું છે.
જે સગર્ભા સ્ત્રીઓની ડિલિવરી નજીક છે તેમને મેથીનું પાણી આપવામાં આવે છે, જેથી તેમના ગર્ભાશયનું સંકોચન અને પ્રસૂતિ શરૂ થઈ શકે છે. તેથી સગર્ભા માતાઓએ મેથી ખાતી વખતે સાવચેત રહેવું જોઈએ કારણ કે તે અકાળે પ્રસૂતિ અથવા કસુવાવડ તરફ દોરી શકે છે.
